ฮาร์วาร์ดสแควร์

Dr Kriengsak Chareonwongsak
Senior Fellow, Harvard Kennedy School , Harvard University
kriengsak@kriengsak.com, kriengsak.com, drdancando.com

บทความนี้ เป็นการนำเสนอสถานที่หนึ่งที่ตั้งอยู่ตรงข้ามกับลานฮาร์วาร์ด (Harvard yard) มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด ซึ่งอาจจะเป็นข้อมูลหรือเป็นประโยชน์ต่อผู้ที่ต้องการจะเดินทางไปศึกษาต่อหรือปฏิบัติภารกิจที่มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด นั่นคือ ฮาร์วาร์ดสแควร์ (Harvard Square) ซึ่งเป็นสถานที่เก่าแก่ที่มีคุณค่าทั้งในเชิงประวัติศาสตร์ เศรษฐกิจ การศึกษา และสังคม

ในแต่ละปี จะมีนักศึกษาของฮาร์วาร์ดและบุคคลทั่วไป แวะเวียนผ่านไปมาบริเวณฮาร์วาร์ดสแควร์มากกว่า 8 ล้านคน โดยฮาร์วาร์ดสแควร์แห่งนี้ เป็นที่รู้จักและสามารถดึงดูดใจผู้คนให้เข้ามาเยี่ยมชมคือ เป็นศูนย์รวมของความหลากหลายในด้านต่าง ๆ ทั้งการเป็นแหล่งเรียนรู้ แหล่งหนังสือ แหล่งคลังสมองที่มีการแลกเปลี่ยนทางความคิด แหล่งการพบปะสังสรรค์ และแหล่งของการจับจ่ายใช้สอยที่มีความหลากหลาย 

ประวัติศาสตร์ของฮาร์วาร์ดสแควร์ เริ่มต้นครั้งแรกตั้งแต่ ค.ศ.1630 เดิมทีบริเวณดังกล่าวนี้เคยเป็นชุมชนอาณานิคมมาก่อน ต่อมาผู้ปกครองดูแลพื้นที่ดังกล่าว มีแผนที่จะพัฒนาชุมชนแห่งนี้ ให้เป็นเมืองหลวงหรือเป็นศูนย์กลางของอาณานิคมใหม่ ซึ่งเป็นอาณาเขตบริเวณพื้นที่ชายฝั่งอ่าวแมสซาชูแซตส์ ทำให้ต้องมีการพัฒนาปรับปรุงทางด้านโครงสร้างพื้นฐานต่าง ๆ เพื่อรองรับการพัฒนาที่จะเกิดขึ้นในอนาคต ด้วยเหตุนี้ ค.ศ.1631 ได้มีการตัดถนนในบริเวณชุมชนแห่งนี้ขึ้น ซึ่งถนนสายนี้เองที่ได้กลายมาเป็นที่มาของฮาร์วาร์ดสแควร์ในปัจจุบัน อย่างไรก็ตาม แม้ว่าฮาร์วาร์ดสแควร์จะมีประวัติศาสตร์ต่อเนื่องมาเป็นระยะเวลายาวนาน แต่ชื่อ “ฮาร์วาร์ดสแควร์” ที่ใช้กันอย่างแพร่หลายในปัจจุบัน เพิ่งเป็นที่รู้จักกันมากขึ้นก็ในช่วงตอนกลางศตวรรษที่ 19 นี้เอง

ในช่วงเริ่มต้นเป็นที่ทราบกันดีว่า ฮาร์วาร์ดสแควร์ แห่งนี้เป็นที่รู้จักกันในฐานะเป็นที่พักอาศัยของบุคคลที่มีชื่อเสียงหรือเป็นที่รู้จักในสังคม อาทิ กวีชื่อดังอย่าง Anne Bradstreet หรือ นักร้องนักแต่งเพลง Tracy Chapman จนกระทั่งในปี ค.ศ. 1984 บริเวณฮาร์วาร์ดสแควร์แห่งนี้ จึงได้รับการพัฒนา ให้เป็นสถานีเชื่อมปลายทางสายเหนือ-ใต้ระหว่างเมืองบอสตันกับชุมชนอื่น ๆ ที่อยู่รายรอบ อีกทั้งยังทำหน้าที่เป็นสถานีหลักในการเชื่อมต่อระบบขนส่งมวลชนเข้าด้วยกัน ทั้ง รถโดยสารประจำทาง รถไฟใต้ดิน ซึ่งการเป็นศูนย์กลางของการเดินทางนี้เองที่ทำให้บริเวณแห่งนี้ กลายเป็นศูนย์กลางทางด้านเศรษฐกิจการค้าและความเจริญ ทั้งนี้เริ่มจากการมีร้านค้า ธนาคาร ร้านหนังสือ โรงแรม และร้านอาหารต่าง ๆ ทยอยเข้ามาเปิดกิจการอยู่ในบริเวณนี้มากขึ้น

ประกอบกับ สภาพทางภูมิศาสตร์ของ ฮาร์วาร์ดสแควร์ ที่เป็นลานสามเหลี่ยมขนาดใหญ่อันเกิดมาจากการบรรจบกันของถนนสายหลัก 3 สายในใจกลางเมืองเคมบริดจ์ และอยู่ตรงข้ามกับลานฮาร์วาร์ดของมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด ส่งผลให้ฮาร์วาร์ดสแควร์กลายเป็นแหล่งเศรษฐกิจสำคัญหรือเป็นทำเลทองที่ดึงดูดนักลงทุนจากทุกสารทิศให้มาลงทุนในบริเวณดังกล่าวนี้ สำหรับแหล่งเรียนรู้ แหล่งกิจการร้านค้าหรือกิจกรรม

ซึ่งปัจจุบันฮาร์วาร์ดสแควร์ กลายมาเป็นศูนย์กลางทางการค้าและเป็นแหล่งชุมนุมพบปะ ของเหล่าบรรดานักศึกษาตลอดจนถึงบุคคลทั่วไป โดยมีกิจการร้านค้าเกิดขึ้นมากมาย และมีการจัดกิจกรรมอย่างต่อเนื่องเป็นประจำทุกปี ทำให้ฮาร์วาร์ดสแควร์แห่งนี้ดูมีสีสันและดึงดูด ผู้คนให้เข้ามาเยี่ยมชมเป็นจำนวนมาก

ความเป็นเอกลักษณ์ที่สามารถพบได้ ในฮาร์วาร์ดสแควร์แห่งนี้ ได้แก่

แหล่งเรียนรู้ทางประวัติศาสตร์ สำหรับหลักฐานทางประวัติศาสตร์ชิ้นสำคัญที่ยังหลงเหลือ ให้เห็นในฮาร์วาร์ดสแควร์แห่งนี้ ซึ่งเป็นที่ดึงดูดใจผู้คนให้เข้ามาเยี่ยมชมคือ ตู้ประชาสัมพันธ์รถไฟใต้ดินแบบเก่า และร้านขายหนังสือพิมพ์ขนาดเล็กแบบดั้งเดิมที่ตั้งอยู่บริเวณใจกลางของฮาร์วาร์ดสแควร์ที่เรียกว่า Out of Town News ซึ่งที่นี่จะมีหนังสือพิมพ์และนิตยสารต่าง ๆ จากทั่วโลกให้เลือกซื้อหากันได้ตามความสนใจ ส่วนทางด้านทิศตะวันตกเฉียงใต้ของฮาร์วาร์ดสแควร์ บริเวณถนน Mount Auburn มีอนุสาวรีย์ Igor Fokin นักเชิดหุ่นกระบอกชาวรัสเซียที่มีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักตั้งอยู่ ซึ่งเหมาะสำหรับผู้เยี่ยมชมที่มีความสนใจทางด้านประวัติศาสตร์เป็นอย่างมาก

แหล่งศิลปะและความบันเทิง บริเวณฮาร์วาร์ดสแควร์แห่งนี้ แทบจะเรียกได้ว่าเป็นสถานที่พักผ่อนหย่อนใจขนาดใหญ่ที่มีสีสันและมีความน่าตื่นตาตื่นใจที่สุดแห่งหนึ่ง ทั้งนี้ เนื่องจากที่นี่ ได้รับการกล่าวขานว่ามีองค์กรเชิงวัฒนธรรมมากกว่า 40 องค์กรด้วยกัน ทั้งที่เป็นประเภทไนท์คลับ พิพิธภัณฑ์ โรงภาพยนตร์ งานเทศกาล กลุ่มการแสดง การแสดงดนตรีประเภทต่าง ๆ สถานที่ออกกำลังกาย ถนนคนเดิน ศิลปินข้างถนน ซึ่งผู้ที่มาเยี่ยมชมสามารถเลือกใช้บริการและเลือกชมได้ตามความสนใจ

แหล่งที่พักอาศัย ฮาร์วาร์ดสแควร์ เปิดให้บริการทางด้านที่พักอาศัยมาตั้งแต่ปี ค.ศ. 1630 ซึ่งปัจจุบันมีสถานที่ โรงแรมหรือบริษัทต่าง ๆ เข้ามาเปิดให้บริการที่พักชั่วคราวกับบุคคลทั่วไปที่มีความต้องการเป็นจำนวนมาก ทั้งที่เป็นแบบรายคืนและรายหลายคืน โดยมีให้เลือกทั้งแบบที่ให้บริการแบบโรงแรมเต็มรูปแบบ รวมถึงเป็นแบบที่พักระยะยาว

แหล่งภัตตาคารและร้านอาหาร ฮาร์วาร์ดสแควร์นับได้เป็นศูนย์รวมของภัตตาคารและร้านอาหารที่มีความหลากหลายมากที่สุดแห่งหนึ่งของเมือง ที่นี่มีภัตตาคารและร้านอาหารประเภทต่างๆ ให้เลือกมากกว่า 90 แห่ง ทั้งที่เป็นคลับ ผับ บาร์ ภัตตาคารและร้านอาหารอเมริกัน อิตาลี ฝรั่งเศส เมดิเตอร์เรเนียน แม็กซิกัน ตะวันออกกลาง อินเดีย และเอเชีย เป็นต้น

แหล่งบริการ ฮาร์วาร์สแควร์ เปิดให้บริการชนิดที่แทบจะเรียกได้ว่าครอบจักรวาล หรือให้บริการเกือบครบทุกอย่างในที่เดียว ทั้งนี้ เพื่ออำนวยความสะดวกให้กับผู้ที่มาเยี่ยมชมให้สามารถเลือกใช้บริการได้ตามต้องการ เช่น ธนาคาร ร้านซักแห้ง ร้านดูแลสัตว์เลี้ยง บริษัทจัดหางาน ร้านอินเตอร์เน็ต ร้านซ่อมรองเท้า สปาและร้านเสริมสวย ร้านออกแบบเว็บไซต์ บริษัททัวร์ ร้านแว่นตา บริษัทประกัน บริษัทให้คำปรึกษาทั่วไป บริษัทให้คำปรึกษาทางด้านการเงิน ร้านคอมพิวเตอร์ บริษัทกราฟิคดีไซน์ สำนักพิมพ์ ร้านถ่ายเอกสาร และร้านเกมส์ ฯลฯ

แหล่งร้านค้า ผู้ที่มาเยี่ยมชมสามารถแวะเวียนเข้ามาจับจ่ายใช้สอยในบริเวณนี้ได้ตามอัธยาศัย เนื่องจากฮาร์วาร์ดสแควร์มีร้านค้าประเภทต่างๆ ให้เลือกมากมายหลากหลายรูปแบบ เช่น ร้านขายหนังสือพิมพ์และนิตยสาร ร้านเครื่องสำอางค์ ร้านของขวัญและของที่ระลึก ร้านขายรองเท้า ร้านขายอุปกรณ์กีฬา ร้านเครื่องหนัง ร้านเครื่องประดับและนาฬิกา ร้านขายเฟอร์นิเจอร์และอุปกรณ์ตกแต่งบ้าน ร้านดอกไม้ ร้านเสื้อผ้า ร้านหนังสือและของเล่นเด็ก ร้านอุปกรณ์ดิจิตอลและกล้องถ่ายรูป และร้านเครื่องเสียง ฯลฯ

แหล่งกิจกรรม ฮาร์วาร์ดสแควร์ ไม่เพียงเป็นศูนย์รวมทางด้านการค้าและการบริการเท่านั้น แต่ยังเป็นแหล่งของกิจกรรมด้วย ซึ่งกิจกรรมที่มีให้เลือกนี้ก็จะแบ่งออกเป็นประเภทต่าง ๆ อย่างชัดเจน มีการแจ้งกำหนดเวลาและสถานที่ที่แน่นอน เช่น กิจกรรมที่เกี่ยวกับภาพยนตร์ ดนตรี กีฬา การเต้นรำ ศิลปะ อาทิ กิจกรรมวัน Bastille บริเวณถนน Holyoke ในเมืองเคมบริดจ์ ซึ่งเปิดให้ประชาชนที่สนใจเข้าร่วมฟรีโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย โดยในงานจะมีสวนเบียร์และอาหารฝรั่งเศสให้กินฟรีตลอดงาน 

ดังตัวอย่างที่นำเสนอมาข้างต้น เป็นเพียงส่วนหนึ่งของกิจกรรมในฮาร์วาร์ดสแควร์ ผู้ที่ไปศึกษาต่อ หรือไปเยือนที่มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด ไม่ควรพลาดและแบ่งเวลาไปเยี่ยมชมฮาร์วาร์ดสแควร์ พื้นที่แห่งสีสรรที่หลากหลาย แห่งนี้